RUSYA (RUSYA FEDERASYONU, RF)
Cumhuriyetçi yönetim şekline sahip, demokratik, federal bir devlettir.
Rusya ile ilgili ilk veriler 10.y.y.’a ait. Eski Rus anıtlarında bu topraklar “Rusya”, “Rus toprağı” olarak adlandırılmaktaydı. 14.y.y.’da Moskova Knezliği adını alan topraklar 15.y.y.’da Moskova Devleti, 16.y.y.’da Rusya olarak anılmaya başlandı. 1721’de devlet, resmi olarak Rusya İmparatorluğu adını aldı. 1917’ye kadar “Rusya” denince hem Ruslar hem başka milletlerin üzerinde yaşadığı Rusya İmparatorluğu topraklarının bütünü anlaşılıyordu.
1917’den sonra, Sovyet iktidarının kurulmuş olmasından dolayı “Sovyet Rusya’sı” tabiri ortaya çıktı. “Sovyet Rusya’sı” adı altında hem Rusya toprakları hem 1922’de kurulmuş olan “Sovyetler Birliği” coğrafyası anlaşılıyordu. 1991’de Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra “Rusya” adıyla 12 Haziran 1990’da ilan edilmiş olan Rusya Federasyonu kastedilmekte.
Devlet Yapısı: Rusya Federasyonu, cumhuriyetçi yönetim şekline sahip demokratik ve federal bir devlettir. Bugün geçerli olan Rusya anayasası 12 Aralık 1993’te yapılmış olan referandum sonucunda kabul edildi.
Devlet Başkanı: Rusya Federasyonu Başkanı, Rusya vatandaşları tarafından 4 yıllık görev süresiyle, gizli oylamanın yapıldığı eşit ve doğrudan seçimle iş başına getirilir. Devlet başkanı aynı zamanda Rusya Federasyonu Silahlı Kuvvetlerinin başkumandanıdır.
Parlamento: Rusya Federasyonu’nun temsil ve yasama organı olan Federal Meclis iki aşamalıdır: Alt meclis-Devlet Duma’sı ve üst meclis- Federal Kurul. Yürütmeyi, Devlet Duma’sının da onayı alınarak devlet başkanı tarafından atanan başbakanın başkanlığındaki Rusya Federasyonu Hükümeti gerçekleştirir.
Federatif Yapı: Rusya Federasyonu’nun bünyesinde 21 cumhuriyet, 6 yöre, 49 bölge, federal önem taşıyan iki şehir (Moskova ve St.Petersburg), 1 özerk yönetim bölgesi ve 10 özerk yönetim birimi bulunmaktadır (toplam 89 birim).
Başkent: Rusya Federasyonu’nun başkenti, nüfusu 11,5 milyon olan Moskova dır.
Resmi Dil: Resmi dil Rusçadır. Bununla birlikte Federasyonu oluşturan birimlerden 23’ünde Rusçanın yanı sıra başka resmi diller de kullanılmaktadır.
Nüfus: 2010 yılı verilerine göre Rusya’nın nüfusu 142.905.200 dür.
Etnik Yapı: Rusya, sınırları dahilinde yüzden fazla milletin yaşadığı çok uluslu bir devlettir. Bunlardan çoğunu yerli halklar ve milletler teşkil etmektedir. Rusya toprakları bu halkların anavatanı ve hatta tek yaşam alanlarıdır. Bunların dışında anavatanları Rusya Federasyonu’nun sınırları dışında olan altmıştan fazla milletin temsilcileri de ülkede yaşamaktadır. Ülkedeki etnik dağılım şu şekildedir:
%80 Ruslar, %3,8 Tatarlar, %2 Ukraynalılar, % 1,1 Başkırtlar, %1,1 Çuvaşlar, %0,9 Çeçenler, %0,8 Ermeniler, %0,6 Mordovalılar, %0,6 Beyazruslar, %9 civarında diğer milletler.
Din: Rusya Federasyonu laik bir devlettir. Anayasaya göre bütün dini birlikler kanun önünde eşittir. Tüm vatandaşlara istedikleri dine inanma ya da ateist olma hakkı tanınmıştır. Günümüzde Rusya Federasyonu’nda 70’ten fazla dini inanış bulunmaktadır. Rusya coğrafyasında en yaygın dinler sırasıyla Hıristiyanlık (Ortodoksluk), İslam, Yahudilik ve Budizm dir.
Sınırlar: Rusya toprakları Avrupa’nın doğusu ile Asya’nın kuzeyinde yer almaktadır.Yüz ölçümü olarak dünyanın en geniş ülkesidir (17.075.400 km2). 14 ülke ile kara sınırı vardır (bu konuda dünya çapındaki en yüksek gösterge). Bu ülkeler Norveç, Finlandiya, Estonya, Letonya, Litvanya, Polonya, Belarus (Beyaz Rusya), Ukrayna, Gürcistan, Azerbaycan, Kazakistan, Çin, Moğolistan, Kuzey Kore dir.
Coğrafi şartlara göre Rusya’yı üç büyük bölgeye ayırmak mümkün: Rusya’nın batı topraklarını oluşturan Avrupa Rusya’sı; Ural’dan Pasifik kıyılarına kadar uzanan Sibirya bölgesi ve Rusya’nın doğu topraklarını içine alan Uzak Doğu Rusya’sı.
Rusya’da Kaliningrad’dan (GMT+2) Kamçatka ve Çukotka’ya kadar (GMT+12) toplam 11 ayrı saat dilimi kullanılmaktadır. Moskova ve St.Petersburg bunlardan 3. saat diliminde (GMT+3) yer almaktadır.
İklim: Geniş Rusya coğrafyasında görülen iklim şartları oldukça çeşitlidir. Ancak ülke topraklarının tamamı için geçerli olan, yılın belirgin bir şekilde soğuk ve sıcak döneme ayrılmış olmasıdır. Rusya topraklarının büyük bölümü ılıman iklim kuşağında; Kuzey Buz Denizi Adaları ve kuzeydeki karasal bölgeler kutup iklimi kuşağında; Kafkaslar’ın Karadeniz kıyıları oldukça sıcak olan subtropikal kuşakta yer alır. Batıdan doğuya, kuzeyden güneye gidildikçe aynı iklim kuşağında yer alan bölgelerin kendi içinde de değişiklikler gözlemlenmekte.
Rusya’nın Avrupa topraklarında yıllık ortalama yağış 800mm civarındayken güney bölgelerde bu 400mm kadar düşmektedir. En kurak bölge,yıllık ortalama 150mm yağış alan Hazar ovasıdır. En soğuk bölge Sibirya dır.(Buradaki Verhoyansk şehrinde Ocak ayı ortalama sıcaklığı -50⁰C dir. Burada ölçülmüş olan en düşük sıcaklık ise -70⁰C dir.)
Su Kaynakları: Rusya’nın 12 denize kıyısı vardır. Bunlardan Hazar (deniz-göl) dünyanın en büyük drenajsız su havzasıdır. Rusya’nın en uzun nehri olan Volga buraya dökülmektedir. Volga nehri uzunluk olarak Avrupa’da birinci, dünyada beşinci sıradadır (bugün 3530 km; baraj inşaatlarından önce 3690 km). Rusya’nın debisi en yüksek nehri, Volga’nın yıllık su miktarının üç kat fazlasını taşıyan Yenisey nehridir.
Doğu Sibirya’nın güneyinde UNESCO’nun “Dünya Mirasları” listesinde yer alan Baykal gölü bulunmaktadır. Bu göl, dünyanın en derin (1620 m) ve en fazla temiz suya sahip gölüdür (dünya temiz su rezervinin beşte birini içerir). Baykal gölünün yüz ölçümü 31722 km2 dir. Gölde 27 ada bulunmakta; 336 nehir buraya dökülmekte ve bir nehir (Angara) kaynağını buradan almaktadır.
En Yüksek Nokta: Rusya’nın en yüksek noktası Elbrus dağında bulunmaktadır. Bu dağ iki tepeli, sönmüş volkanik bir dağdır. Üzerinde 50 buzul bulunmaktadır. Batı tepesinin yüksekliği 5642 m., doğu tepesinin yüksekliği 5621 m. dir.
Resmi Bayramlar:
1,2,3,4,5 Ocak – Yıl Başı
7 Ocak - Noel
23 Şubat – Vatan Muhafızı (asker) Günü. (Erkekler günü olarak kutlanıyor.)
8 Mart – Dünya Kadınlar Günü
1 Mayıs – Bahar ve Emek Bayramı
9 Mayıs – Zafer Bayramı
12 Haziran – Rusya Günü
4 Kasım – Milli Birlik Günü
Alıntıdır...
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder